​Psycholoog Angela Duckworth onderzocht het. 

Het zijn niet de kinderen die: 

• sociaal intelligent zijn
• het er beste uitzien
• ouders hebben met een hoger inkomen 
• de hoogste IQ-score hebben. ​

5 strategieën om gritt, veerkracht en doorzettingsvermogen te vergroten

1. Benoem de sterke karaktereigenschappen 
Vraag aan je leerlingen regelmatig welke sterke eigenschappen ze hebben ingezet tijdens een les of activiteit. Denk aan: doorzettingsvermogen, je best doen, concentratie, vragen stellen, zelfstandigheid en oplossingsvermogen. Hierdoor worden ze zich bewust van deze positieve eigenschappen en zullen ze die vaker gebruiken omdat het als iets positiefs wordt aangemerkt. Je kunt natuurlijk ook zelf de positieve eigenschappen benoemen. Laat ze merken dat je in ze gelooft. 

Wees een dromenversneller voor je leerlingen. 

2. Creëer op een dag zoveel mogelijk positieve momenten
Een (school)dag bestaat uit een verzameling van kleine momenten. Daarvan onthouden we alleen de positieve en negatieve momenten. Hoe een leerling de dag heeft ervaren wordt bepaald door de balans tussen de positieve en negatieve momenten. Bij voorkeur zijn er vier keer zoveel positieve momenten dan negatieve. De impact van negatieve momenten is namelijk veel groter. Een positief gevoel over de dag zorgt bij de leerlingen voor een gevoel van welbevinden. En leerlingen die welbevinden ervaren zijn veel productiever, creatiever, gezonder en hebben meer doorzettingsvermogen. 

Hoe kun je zo veel mogelijk positieve momenten creëren op een dag?
• verbeter de relatie met je leerlingen;
• reageer op een constructieve manier; 
• positieve lichaamstaal en vaak lachen;
• de manier waarop je iets zegt, de toon van je stem. 

Het is onmogelijk om dit de hele dag door vol te houden,
maar je kunt proberen zo veel mogelijk van deze momenten te creëren.

3. Help je leerlingen te ontdekken waar ze goed in zijn
Werken en leren vanuit  je talenten geeft je meer zelfvertrouwen en plezier en het vergoot de kans op succes . Klinkt logisch, nietwaar? Help ze beter te worden waarin ze goed zijn en steek niet te veel energie in waarin ze niet goed zijn. 

"Als we alles zouden doen waartoe we echt in staat zijn, 
dan zouden we letterlijk verbaasd zijn zijn over onszelf."
Thomas Edison

4. Help je leerlingen te ontdekken wat hun drijfveren en dromen zijn
Deze helpen vooral iets oudere leerlingen om het ook op lange termijn vol te houden omdat ze weten wat het doel is en waarvoor ze het doen.

‘Verbind je doelen aan je innerlijke drijfveren
zodat hetgeen je doet een diepere betekenis krijgt.’ 
Eckhart Tolle
 
5. Vertel je leerlingen waarom ze iets moeten leren
Lees dit stuk: 'Waarom moeten we dat leren' van hoogleraar Neuropsychologie
Jelle Jolles. 

Lessen die de persoonlijke groei van leerlingen stimuleren, ook dat is de taak van onderwijs. Jelle Jolles

Veel succes! 

Michel Linthorst 

Onlangs verscheen recensie van Ronald Heidanus op mijn boek:

De 7 vaardigheden van de inspirerende leraar 
'De leraar heeft het moeilijk anno 2017. Het jaar dat tot een climax leidt rondom werkdruk, rondom de invulling van passend onderwijs, de waardering in harde euro’s en de takenportefeuille van de leraar die steeds voller lijkt te stromen. Zeer recentelijk kwamen daar nog het Wilhelmus en een verplicht bezoek aan het Rijksmuseum bij. Een enerverend beroep dus. Alleen, is dit ook hetgeen waar een leraar zich mee bezig dient te houden?'

Lees verder op de website van 'Het Kind' ->> 'De 7 vaardigheden van de inspirerende leraar' 

Een inspirerende kennis-uitwisseling tussen de Freie Ganztag Schule in Neinstedt ​(in het voormalige DDR) en 7 Life Skills. ​

‘Heb je kunnen ontdekken hoe de spanning ​is opgebouwd in deze film?’ vraagt de juf. Ze is net nieuw op de school en bespreekt met groep 6 enkele prijswinnende films. ‘ Ademloos volg ik de les van deze documentairemaakster uit Berlijn. Het niveau waarop de jonge leerlingen over kunst praten en denken is opvallend hoog. ​

Het motto van de school: Schooltijd is levenstijd. ‘We nemen dus ook echt alle tijd,’ zegt Marion Feibig, de directrice en drijvende kracht van de school. ‘We willen dat kinderen zich zo vrij mogelijk kunnen ontwikkelen, zonder druk. Pas in het laatste stadium krijgen de leerlingen cijfers, beoordelingen en toetsen.’

Het zijn geen loze woorden

Welke les ik ook bezoek, alles verloopt even gemoedelijk. Druk of conflicten zijn er nauwelijks te bespeuren en de spanningsboog is opmerkelijk hoog.

‘We vertellen niet alleen hoe Leonardo Da Vinci zijn reproducties maakte of zijn ingenieuze bruggen construeerde. We laten het de kinderen zelf doen en ervaren, zodat ze precies begrijpen hoe het werkt. Dat kan gerust 4 weken of langer duren. ‘We merken dat ze veel meer leren als ze echt de diepte in gaan en het zelf ondervinden,’ zegt Marion. ‘Even een stukje voorlezen uit een boek heeft zo weinig zin, dat zijn ze zo weer vergeten. ​

‘Komt het lesprogramma niet in de knel?’ vraag ik.

‘We maken hele bewuste keuzes’

‘Al onze leerlingen voldoen aan de eindtermen en stromen naadloos door naar het vervolgonderwijs,' zegt de directrice. 'We nemen de tijd en benutten deze zeer intens. We trekken er ook zoveel mogelijk op uit, gaan de bergen in waar we onze eigen boshut hebben en kunnen overnachten. We gaan een week kanovaren in het kader van  een waterproject en we nemen de leerlingen mee naar Portugal om meer te leren over permacultuur. ​

Ik geniet met volle teugen en leer zoveel in korte tijd. Wat had ik als kind graag op deze school gezeten hebben.

Als leraar ook trouwens

De lessen waarbij paarden worden ingezet voor de  ‘weer-samen naar school-kinderen’ maken op mij een diepe indruk. Twee meisjes van een jaar of 6 verzorgen en masseren heel ontspannen een reusachtig paard. Ik hou voor de zekerheid wat meer afstand. Een van de meisjes laat mij zien hoe je contact kunt maken. ‘Je moet je hand uitsteken, dan kan hij even snuffelen. Je ziet vanzelf of hij contact met je wilt,’ zegt het meisje vol zelfvertrouwen. Voorzichtig aai ik het paard en merk na een tijdje hoe ontspannen ik word. ‘Ze vinden het heerlijk om geaaid te worden,’ zegt de juf, ‘en als ze merken dat wij wat voor hun doen, dan zijn ze ook bereid om voor ons te werken.’ Hier worden een paar mooie levenslessen in de praktijk gebracht. De meisjes gaan te paard terug naar school en mogen zelfstandig door het riviertje rijden. Mijn hart maakt een sprongetje.

Alle kinderen verdienen zoiets!

De lessen en de materialen zijn zo rijk, alles is esthetisch tot in de puntjes verzorgd en er is veel tijd voor kunst, dans, film, radio, drukwerk, literatuur, theater, natuur en vrije expressie. ​

‘Hoe krijg je het voor elkaar Marion?

Ook financieel, bedoel ik.’ 
‘Ik ben de directeur. We hebben geen organisatie boven ons, ik kan alles zelf beslissen en alles gaat naar de kinderen. 

In stevige pas lopen we naar de kantine. Het is hard werken voor Marion en haar team en het vraagt veel inzet en passie. Maar het geeft ook ontzettend veel voldoening. 
Marion wil per se dat ik het eten proef, ‘Iedereen eet hier warm voor maar 2 euro. Alles supervers en gezond. Goede voeding is ook belangrijk om goed te kunnen leren!’ Ze heeft niks teveel gezegd, ik lik mijn vingers af en besluit voor een tweede ronde te gaan. 

Dan is het mijn beurt

Ik geef een 7 Life Skills-workshop over vertrouwen aan de oudste leerlingen en daag ze uit om hun eigen grenzen te verkennen.  

‘Marion kijkt het lachend toe en geniet net als ik van de uitwisseling. ‘ We nodigen vaak  kunstenaars uit, vorig jaar deden we een dansproject met Royston Maldoom en Nanni Kloke,’ vertelt ze. En als jij hier wilt komen werken, dan ben je ook van harte welkom. We zijn altijd op zoek naar mensen die geloven in onze manier van werken en een mooie bijdrage kunnen leveren.’ 

7 VAARDIGHEDEN VOOR INSPIREREND LESGEVEN
Wat doe je als leraar als kinderen met tegenzin naar school gaan, moeite hebben om op te letten of opstandig worden? En wat doe je als je merkt dat je zelf hierdoor ook je motivatie en plezier kwijt bent. Raadpleeg dan De 7 vaardigheden van de inspirerende leraar van ex-leraar en ex-schoolleider Michel Linthorst met verhalen en direct toepasbare tips en oefeningen om het beste uit jezelf en je leerlingen te halen.

Het boek gaat ook over dromen, samenwerken, succes, creatief denken, keuzes maken, drijfveren, tegenslag en veerkracht. Want stelt de auteur, onderwijs is veel meer dan het overdragen van kennis. Leerlingen leren niet alleen van de leraar, maar ook van wie hij is als mens. Het boek, EAN 9789401441551, kost  24,99 en wordt uitgegeven door Lannoo Campus, www.lannoocampus.nl ​

Universiteitshoogleraar Neuropsychologie Jelle Jolles schreef het voorwoord voor mijn boek: 'de 7 vaardigheden van de inspirerende leraar' uitgegeven door Lannoo Campus 

‘Ouders, leraren en coaches zijn hoveniers in het hersentuintje van de adolescent. Zij onderhouden het gewas, zorgen voor cognitieve en emotionele voeding en beschutting en zij begeleiden de groei. Daarmee scheppen zij de voorwaarden voor de persoonlijke ontplooiing’. 

De leraar is de motor van de talent-ontwikkeling. Natuurlijk is hij uiterst belangrijk voor de kennisoverdracht naar de scholier of student maar zijn rol is breder. Hij schept de voorwaarden waarbinnen de lerende de ervaringen kan opdoen waardoor hij zich in de breedte kan ontplooien. Dat is nodig om zich straks als volwassene een plek te verwerven in onze snel veranderende samenleving. De jong-volwassene moet op dat moment immers veel kennis hebben gekregen maar ook brede vaardigheden hebben verworven. En hij moet nieuwe verbanden kunnen zien en daarvoor gebruik maken van de ervaringen die hij eerder in zijn leven heeft opgedaan.  
​
Het is de leraar die essentieel is voor dit proces van persoonlijke groei. Hij inspireert, geeft steun en sturing en helpt zijn leerlingen om hun interessen en talenten te ontdekken en om keuzen te maken. Hij daagt zijn leerlingen uit en prikkelt ze om nieuwe dingen te ontdekken. Daardoor zijn zij in staat om zich in hun volle potentieel te ontplooien. 

Jelle Jolles, 

Universiteitshoogleraar Neuropsychologie, Auteur van ‘Het tienerbrein. Over de adolescent tussen biologie en omgeving’ Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit

Amsterdam, April 2017
www.7LifeSkills.org , tienerbrein.nl, Uitgever Lannoo Campus
​
Michel Linthorst

Mijn boek 'de 7 vaardigheden van de inspirerende leraar' staat al in de brochure van Lannoo Campus, en dat terwijl er nog hard aan gewerkt wordt. Spannend! Beschikbaar in maart 2017

Ik was ten einde raad

Teleurgesteld ging ik werken bij een stropdassen-winkel en dat terwijl ik nog nooit zo’n ding gedragen had. Ik voelde me doodongelukkig met die strop om mijn nek en werd al snel ontslagen. Gelukkig kon ik bij kledingwinkel Cool Cat terecht.​Dat bleek mijn redding te worden.

Een leuke collega van de kinderafdeling deed wat geen leraar in 15 jaar onderwijs had gedaan, ze hielp me in de goeie richting en wees me op mijn talenten: 'Je kunt heel goed met kinderen omgaan.'

Waarom word je geen meester?'

Ik was al 21 en besloot de laatste kans te grijpen. Vanaf de eerste schooldag op de PABO voelde ik me als een vis in het water. Een enorme opluchting maakte zich van mij meester. Eindelijk had ik gevonden waar ik zo lang naar had gezocht. Ik vond alles leuk, kreeg hoge stage-beoordelingen en slaagde zonder enige moeite binnen de gestelde tijd.

Voor het eerst in mijn leven.

​Ik werd zonder te solliciteren aangenomen op mijn laatste stageschool en begon pas op mijn 25ste echt mijn talenten en kwaliteiten te ontdekken. Ik was opeens gemotiveerd om te leren, beter geconcentreerd, ik gedroeg me een stuk gezelliger in de lessen, mijn resultaten waren beter en ik kreeg meer zelfvertrouwen.

Als meester herkende ik veel van mijn eigen worsteling in een flink aantal van mijn leerlingen. Omdat ik als leerling zelf had ervaren hoe het vinden van je talenten, dromen en drijfveren alles deed kantelen was ik als meester erg gedreven om vooral op dat vlak proberen het verschil maken.

'Bij jou doen we zo vaak spelletjes,'zegt mijn leerling Souhalia,

'Moeten we niet eens écht leren?' 

​Souhalia is erg ambitieus en wil journaallezeres worden. Ik wenk haar en fluister op samenzweerderige toon: ’Kun je een geheimpje bewaren?’
'Eh…misschien,' zegt ze. Ze gelooft gelukkig niet zomaar alles wat haar meester zegt! Een goeie eigenschap voor een journalist in de dop. 

'Ik zal je iets verklappen,'

'Ik heb stiekem heel veel lessen in die spelletjes verstopt,' zeg ik.  
Op die manier leer je zonder dat je het doorhebt.’ 
'Ja, ja, dat zal wel,' zegt Souhalia wantrouwig en trekt haar linker wenkbrauw op. 

Ze gelooft er waarschijnlijk niks van als ik haar vertel dat vele deskundigen het bewijs daarvoor gevonden hebben.  

1. Beter cognitieve prestaties 
Studenten die speelser zijn scoren hoger op cognitieve prestaties. Door spel ontwikkelt de frontaal-schors zich, dat deel van de hersenen is belangrijk voor plannen en aandacht, maar ook voor het aanpassen van gedrag. In spel zitten ook veel intellectuele componenten. Professor Erik Scherder: 'Er is een relatie is tussen geheugen, cognitieve functies en bewegen. Men denkt: liever een uurtje meer rekenen en uur gym minder. Maar door te bewegen ga je beter rekenen!
​Als je luier wordt, wordt je dus ook dommer!’  

"De cognitieve processen die nodig zijn bij verbeeldingsrijk spelen
zijn veeleisender dan het stilzitten en kijken naar flitskaarten" 
Casey Lew-Williams, Assistent Professor, Princeton

2. Spelen zorgt voor positieve emoties. 
Iedereen vindt spelen leuk want bij spelen komen geluksstofjes vrij die je helpen te ontspannen, stress tegen gaat en je pijngrens verhoogt. Door te spelen ontwikkel je doorzettingsvermogen en leer je met angst en boosheid om te gaan. 

3. Je leert socialer gedrag en aanpassingsvermogen 
Via spel kunnen kinderen oplossingen zoeken voor conflicten en leren en oefenen hoe ze zich sociaal moeten gedragen. Kinderen die op jongere leeftijd niet kunnen spelen krijgen later grote problemen en vertonen onaangepast gedrag en agressief gedrag.

4. Door te spelen ontwikkel je je motoriek. 

5. Actief spelen vergroot de motivatie
Ieder kind op de wereld is gek op spelen en kan dat van nature. Door je lessen spelenderwijs aan te bieden leren ze dus met veel plezier. 'Door actief te spelen en te bewegen stimuleer je de frontale lob in de hersenen, het gebied dat belangrijk is voor initiatief en van motivatie.' ​

6.  Leren door te spelen houd je langer vol 
Leerlingen die in de klas nog geen 5 minuten stil kunnen zitten, wiebelig zijn en veel aandacht vragen, houden het actieve leren door ervaren, spelen, ontdekken met gemak 1,5 uur vol.
Spelen is in de evolutie van de mens van net zo’n groot levensbelang als eten en voorplanting. Om ervoor te zorgen dat mensen voldoende spelen komt er een gelukshormoon vrij waardoor je het wilt blijven spelen.

Ja, ja, dat zal wel, maar wie zegt dat? 

Nou, deze deskundigen:

• Professor of Behavioural Neuroscience Louk VanderSchuren
• Psycholoog aan de universiteit van Zurich: René Proyer
• Ontwikkelingspsycholoog Peter Cray
• Orthopedagoge en professor Annemieke Mol Lous
• Astronaut Andre Kuipers
• Gedragsbioloog Edwin van Leeuwen.

Bekijk het zelf maar in de documentaire die geen leraar mag missen:
Spelen is van levensbelang en bekijk ook gelijk even
het online college van Professor Erik Scherder. 

Maar we kunnen toch niet de hele dag spelen?

Er staat zoveel op het programma! 
Spelen is werken. Spelen is leren. 
Je hoeft niet de hele dag te spelen, het gaat om de balans!

Michel Linthorst 

Het spel is intens

Zeker als ik de spanning opvoer.  
'Nog 35 seconden om het record te verbreken!' 

Het spel duurt maar een paar minuten, maar iedereen maakt voortdurend alle sommen in zijn hoofd. Ze controleren de antwoorden. Denken vooruit zodat ze een goed antwoord paraat hebben als ze aan de beurt zijn. 

'Nog 15 seconden en nog 2 sommen te gaan,' zeg ik op Jack van Gelder-achtige toon.   

'Nog 8 seconden. Klaar? En stop.

Jullie hebben je record gebroken met 3 seconden! 

Michel Linthorst 

Je leerlingen kunnen je haarfijn 'lezen.' Met speels gemak zien ze 
​of authentiek bent of doet alsof. Of je een les met volle overtuiging geeft
of dat je een les geeft omdat het nou eenmaal op het programma staat.  

Hoe goed je het ook probeert, als jij het niet echt meent,
verraadt jouw non-verbale communicatie je onherroepelijk. 

En dat geldt niet alleen voor leraren natuurlijk. 
Je ziet ze dagelijks op de tv, die politici met een dubbele agenda. 
Of verkopers die gebakken lucht verkopen als zoete broodjes.

Je prikt je er zo doorheen. En je leerlingen zijn er meesters in. 

Hoe dat werkt? 

Je leerlingen kijken naar je gezichtsexpressie. Wat straal je uit? 
Heb je rustige ogen? Of kijk je bozig? Zoek je contact?
Of dwaal je af en zit je met je gedachten bij je afspraakje van vanavond?  
Hoe klinkt je stem? Vol enthousiasme? Monotoon? Praat je hard of zacht? 
Hou sta je erbij? Beweeg je bevlogen door de klas? 
Of zit je als een plumpudding achter je bureau? 

Volgens mij kun je nog beter eerlijk zijn en zeggen:
’ik vind deze les ook oersaai, maar het moet nou eenmaal,’ dan te  doen alsof je geïnspireerd bent. 
 
Daar trappen ze echt niet in. Mooi niet! 

Er is nog wel een andere optie: probeer vanuit je eigen inspiratie of talent de les een beetje op te kalefateren. 

Toen ik nog maar net meester was, ontdekte ik dat sommige lessen stroever verliepen dan andere. Bij geschiedenis had ik veel moeite om mijn leerlingen erbij te houden, terwijl mijn tekenlessen, muziek en drama altijd heel soepel verliepen. 

Ik vermoedde dat het te maken had met mijn eigen inspiratie en dat mijn leerlingen mijn non-verbale signalen opvingen.

Die geschiedenislessen waren voor niemand leuk. 

Dus verzon ik met mijn collega een plan: ‘We hebben onze opa’s uitgenodigd en gaan ze nu van het station halen,’ zeiden we tegen onze leerlingen. Als een razende trokken we onze opa-kleren aan, plakten een nep-snor op en liepen krom gebogen met een wandelstok weer de klas in. 

'Waar zijn onze kleinzoons?'

vroegen we. 'Die zijn net weg om jullie op te halen,’ riepen de kinderen in koor. Waarna de opa’s de les alvast zonder ‘hun kleinzonen' begonnen. Het was een feest, voor de kinderen en voor ons. Lessen die ik me 20 jaar later nog met gemak voor de geest kan halen.

Ook de verkeerslessen vond ik oersaai. Maar ik vermoed dat Tom van Drunen mijn verkeersles 2.0 nooit meer zal vergeten. Niet zo gek, want Tom was het 'slachtoffer’ van de ervaringsgerichte les. In de klas had ik een verkeerskruispunt gemaakt van de tafeltjes. 

‘Tom, jij steekt straks het drukke kruispunt over!’ 

Tom keek naar links, stak over, en zag de vrachtwagen van rechts (gespeeld door mij) volledig over het hoofd. Tom en de 'vrachtwagen' kwamen ‘ernstig’ in botsing! Met de nodige kabaal vielen Tom en ik (gecontroleerd) op de grond. Eerst schrok hij zich rot om het vervolgens bijna in zijn broek te doen van het lachen. Net als de rest van de klas. 

'Zullen we het nog een keer proberen Tom?' 

Jaren later, (Tom moest toen al achter in de 20 zijn),
kwam ik zijn moeder weer eens tegen.
​ Ze vertelde met een lachend gezicht dat Tom deze les nooit vergeten was. 

Michel Linthorst