Wat te doen als je je gevangen voelt in het onderwijssysteem?

'Er is maar één persoon die het onderwijs kan verbeteren en dat is de leraar!' zegt Marijke. Zij zou het kunnen weten want ze neemt na 40 jaar afscheid van het basisonderwijs.    

'Alles draait om de leerkracht!

Zonder goeie, veer-krachtige leerkrachten:
geen goeie lessen
geen blije kinderen
geen goeie resultaten
geen tevreden ouders
geen excellente school
geen goeie directeur
geen goeie minister van onderwijs.'  

Ik ben vervangend directeur, wil Marijke een prachtig afscheid geven en vraag haar om tijdens een wandeling haar verhaal te vertellen.

Het wordt een interessante reis door de tijd.

'Toen ik begon was het tempo nog wat lager en was alles wat overzichtelijker,' zegt ze. 

'Lesgeven aan 28 kinderen anno 2016 is een stuk ingewikkelder! 

'Het zou mooi zijn als het systeem wat meer in dienst kan staan van de leraar en het lesprogramma wat meer in dienst van de leerlingen. In plaats van andersom. Wij moeten de kansen van de leerlingen op een mooie toekomst vergroten en school kan daarbij een nuttig hulpmiddel zijn. 

​Marijke is een voorbeeld voor me.

Ik geniet ervan haar bezig te zien. De rustige tred, haar humor, de observerende ogen, de kalme stem, de volle aandacht voor de kinderen. De leerlingen voelen het vertrouwen dat Marijke heeft in hun kwaliteiten, ook al gaat het even wat minder met een leerling.

'Iedereen heeft wel ergens talent voor.

Wij moet leerlingen helpen dat talent te ontdekken. En als wij ze de juiste kennis en vaardigheden kunnen meegeven, dan hebben ze alles in hun koffer om op eigen kracht hun weg in het leven te vinden. Marijke laat zich al lang de les niet meer lezen.

'Wat is jouw geheim!' vraag ik. 

'Leraren zijn vaak heel loyaal, maar soms zetten ze hun eigen idealen en behoeften opzij en halen te weinig voldoening uit het lesgeven. Ze zitten misschien iets te vast in het strakke lesprogramma en voelen niet genoeg ruimte voor hun eigen inbreng,' zegt Marijke. Maar er zijn genoeg creatieve oplossingen om wat ruimte te vinden voor de dingen die jij belangrijk vindt en waar je plezier uithaalt. Ik zal je mijn geheim verklappen:

Je moet als leraar niet het braafste jongetje van de klas zijn. 

Gelukkig zijn er steeds meer directeuren en besturen die snappen dat je het onderwijs pas echt kan verbeteren als je de leraar de ruimte geeft om hun kwaliteiten en talenten zo goed mogelijk te benutten. En ze zo min mogelijk belast met randzaken. 'We moeten alle energie besteden aan het geven van goeie lessen en aandacht voor de leerlingen.

En als leraren de touwtjes zelf wat meer in handen nemen dan veranderen ze vanzelf het onderwijs van binnenuit. '

Michel Linthorst 
De metaforische verhalen die ik schrijf zijn gebaseerd op mijn eigen ervaringen,
​observaties en gesprekken die ik voerde met collega's. Ze dienen vooral ter inspiratie. 

Enkele tips om je wat vrijer te voelen in het onderwijssysteem:

1. ​Benut zoveel mogelijk je eigen kwaliteiten en talenten en die van je collega's.  
2. Maak keuzes in het lesprogramma. Je kunt niet alles (goed) doen. Wat is het belangrijkst voor jouw leerlingen. Hoe kan je het verschil maken? 
3. Zorg voor een 'gezonde' veerkracht 
4. Geef op tijd je eigen grenzen aan. 
5. Werk zoveel mogelijk vanuit je eigen idealen en dromen
6. Wees niet alleen loyaal aan de school maar ook aan jezelf. Hou je wensen en behoeftes in de gaten 
7. Probeer niet harder te werken maar slimmer. Ga op tijd naar huis en zorg voor ontspanning, ook in de klas!

---

Meest gelezen blogs
​Blog automatisch ontvangen

meedoen met de Training op 12 oktober