Tanzani, tokulus en schapenkoppen - Blog 1 - ZA

15 juli 2012

Het vliegtuig nadert hortend en stotend het kleine vliegveld van East London. 

‘Of de piloot is dronken of de wind heeft zin om te spelen,’ lacht Mart. 

Wonder boven wonder verloopt de ‘touchdown’ zacht. Als we voet aan de grond zetten maken de bomen een diepe buiging. Het is winter in Afrika en koud. Het zweet staat nog steeds in mijn handen. De hernieuwde ontmoeting met Andre Bezuidenhout, zo’n 9000 kilometer zuidelijker, is warm. 

‘Good to see you again, welcome in East London’.

Ik ontmoet Andre voor het eerst in november 2011. Hij hoort via via dat ik een werkboek en trainingen over succesvaardigheden ontwikkel. Als ik hem erover vertel vraagt hij na vijf minuten: ‘Wanneer kom je naar Zuid Afrika?’ 

Hij vertelt met passie over het succesvolle project work4all. In het project leren jongeren uit de townships  ondernemersvaardigheden. Ze recyclen glas en papier, verkopen planten en wassen auto’s van werknemers. 

In een land met zoveel vaderloze kinderen zijn ze opeens de held van hun familie. Ze onderhouden niet alleen hun familie, het vervult hen ook met trots: een prachtig uniform, de opleiding, het contact met hun klanten. Ze lachen hun witte tanden bloot.  

Op de tweede dag in Zuid Afrika brengen Andre en Siya ons naar Tanzani, de op 1 na grootste township van Zuid Afrika. Veel te groot voor een kleine plaats als East London. De meeste mensen wonen in kleine krotten dat bij ons het woord schuur niet zou verdienen. Het afvalhout en de metalen platen worden door  spijkers, touw en plastic bij elkaar gehouden. 

Op een dag als vandaag houden de hutjes wel de regen tegen, maar niet de kou.

Nooit geweten dat er in Afrika mensen van de kou konden sterven. 

Logisch dat ze een vuurtje willen maken. Met het risico dat er brand uitbreekt. 
En dan fikken er ineens 500 ‘huisjes’ tegelijk af, met alle gevolgen van dien. 

In de townships waart de legende van de ‘tokolos’ rond. 

Een kleine, monsterlijke geest, enigszins lijkend op een baviaan, loopt over de grond en dringt je hut binnen. 

Als dat gebeurt kan je de volgende dag zomaar dood op de grond liggen. 
De mensen geloven er echt in. Zelfs jonge en sterke mensen sterven zomaar opeens, op mysterieuze wijze. Ze snappen niet dat de vuurtjes in de hutjes een te hoge concentratie koolmonoxide veroorzaakt. 

De stap van dit township naar werk in een ‘echt’ bedrijf, met targets en winstmarges, is immens. En toch slagen de gedreven mensen van Sophumelela er op wonderlijke wijze in om vele jongeren te helpen hun eigen, waardige bestaan op te bouwen. 

We verlaten het township Tanzani. Langs de weg staan mensen met enorme barbecues. 

Geen hamburgers of braadworst erop, maar schapenkoppen. 

De Xhosa, zijn er gek op. Gelukkig heeft de slachter er geen interesse in. 
De tientallen schapenkoppen worden geroosterd en verkocht aan de plaatselijke bevolking. Een delicatesse.

Komende dagen zullen we meer van deze ‘uitstapjes’ maken zodat we de achtergrond van jongeren beter kunnen begrijpen. Woensdag staat de eerste training op het programma.  

Michel Linthorst

www.7LifeSkills.org
www.StudioLincore.com