7 VAARDIGHEDEN VOOR INSPIREREND LESGEVEN
Wat doe je als leraar als kinderen met tegenzin naar school gaan, moeite hebben om op te letten of opstandig worden? En wat doe je als je merkt dat je zelf hierdoor ook je motivatie en plezier kwijt bent. Raadpleeg dan De 7 vaardigheden van de inspirerende leraar van ex-leraar en ex-schoolleider Michel Linthorst met verhalen en direct toepasbare tips en oefeningen om het beste uit jezelf en je leerlingen te halen. Het boek gaat ook over dromen, samenwerken, succes, creatief denken, keuzes maken, drijfveren, tegenslag en veerkracht. Want stelt de auteur, onderwijs is veel meer dan het overdragen van kennis. Leerlingen leren niet alleen van de leraar, maar ook van wie hij is als mens. Het boek, EAN 9789401441551, kost 24,99 en wordt uitgegeven door Lannoo Campus, www.lannoocampus.nl
0 Comments
Universiteitshoogleraar Neuropsychologie Jelle Jolles schreef het voorwoord voor mijn boek: 'de 7 vaardigheden van de inspirerende leraar' uitgegeven door Lannoo Campus ‘Ouders, leraren en coaches zijn hoveniers in het hersentuintje van de adolescent. Zij onderhouden het gewas, zorgen voor cognitieve en emotionele voeding en beschutting en zij begeleiden de groei. Daarmee scheppen zij de voorwaarden voor de persoonlijke ontplooiing’. De leraar is de motor van de talent-ontwikkeling. Natuurlijk is hij uiterst belangrijk voor de kennisoverdracht naar de scholier of student maar zijn rol is breder. Hij schept de voorwaarden waarbinnen de lerende de ervaringen kan opdoen waardoor hij zich in de breedte kan ontplooien. Dat is nodig om zich straks als volwassene een plek te verwerven in onze snel veranderende samenleving. De jong-volwassene moet op dat moment immers veel kennis hebben gekregen maar ook brede vaardigheden hebben verworven. En hij moet nieuwe verbanden kunnen zien en daarvoor gebruik maken van de ervaringen die hij eerder in zijn leven heeft opgedaan. Het is de leraar die essentieel is voor dit proces van persoonlijke groei. Hij inspireert, geeft steun en sturing en helpt zijn leerlingen om hun interessen en talenten te ontdekken en om keuzen te maken. Hij daagt zijn leerlingen uit en prikkelt ze om nieuwe dingen te ontdekken. Daardoor zijn zij in staat om zich in hun volle potentieel te ontplooien. Het boek ‘De zeven vaardigheden van de inspirerende leraar’ van Michel Linthorst reikt de handvatten aan die iedere leraar nodig heeft om deze brede doelstelling van ‘kennisontwikkeling, persoonlijke groei én ontplooiing’ te bereiken. Zijn aanwijzingen, tips & trucs helpen de leraar om het beste uit zichzelf en de leerling te halen. Jelle Jolles,
Universiteitshoogleraar Neuropsychologie, Auteur van ‘Het tienerbrein. Over de adolescent tussen biologie en omgeving’ Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam, April 2017 www.7LifeSkills.org , tienerbrein.nl, Uitgever Lannoo Campus Michel Linthorst Mijn boek 'de 7 vaardigheden van de inspirerende leraar' staat al in de brochure van Lannoo Campus, en dat terwijl er nog hard aan gewerkt wordt. Spannend! Beschikbaar in maart 2017
“Talenten zijn net zoals natuurlijke grondstoffen, ze liggen vaak diep begraven. Je moet er naar zoeken, diep graven in jezelf, omdat ze meestal niet aan de oppervlakte liggen. Je moet de omstandigheden creëren waarin ze zichtbaar kunnen worden.”
Het was alsof ik jarenlang had gezwoegd om een ladder te beklimmen. En nu ik eindelijk boven gekomen was met mijn HAVO-diploma op zak, kwam ik er achter dat de ladder tegen de verkeerde muur stond. (Steven Covey) Ik was ten einde raad Teleurgesteld ging ik werken bij een stropdassen-winkel en dat terwijl ik nog nooit zo’n ding gedragen had. Ik voelde me doodongelukkig met die strop om mijn nek en werd al snel ontslagen. Gelukkig kon ik bij kledingwinkel Cool Cat terecht.Dat bleek mijn redding te worden. Een leuke collega van de kinderafdeling deed wat geen leraar in 15 jaar onderwijs had gedaan, ze hielp me in de goeie richting en wees me op mijn talenten: 'Je kunt heel goed met kinderen omgaan.' Waarom word je geen meester?' Ik was al 21 en besloot de laatste kans te grijpen. Vanaf de eerste schooldag op de PABO voelde ik me als een vis in het water. Een enorme opluchting maakte zich van mij meester. Eindelijk had ik gevonden waar ik zo lang naar had gezocht. Ik vond alles leuk, kreeg hoge stage-beoordelingen en slaagde zonder enige moeite binnen de gestelde tijd. Voor het eerst in mijn leven. Ik werd zonder te solliciteren aangenomen op mijn laatste stageschool en begon pas op mijn 25ste echt mijn talenten en kwaliteiten te ontdekken. Ik was opeens gemotiveerd om te leren, beter geconcentreerd, ik gedroeg me een stuk gezelliger in de lessen, mijn resultaten waren beter en ik kreeg meer zelfvertrouwen. Als we alles zouden doen waartoe we echt in staat zijn, Als meester herkende ik veel van mijn eigen worsteling in een flink aantal van mijn leerlingen. Omdat ik als leerling zelf had ervaren hoe het vinden van je talenten, dromen en drijfveren alles deed kantelen was ik als meester erg gedreven om vooral op dat vlak proberen het verschil maken. Bijna tweederde van de havo- en vwo-eindexamenkandidaten heeft nog geen definitieve studiekeuze gemaakt. Een groot deel van de aankomend studenten heeft zelfs geen enkel idee wat ze volgend schooljaar moeten doen. Dat blijkt uit een peiling van Qompas, een platform voor studie- en carrièrekeuze, onder ruim 1.200 leerlingen. Bijna een op de drie examenkandidaten heeft nog geen idee wat hij wil doen. Daarnaast is er een grote groep twijfelaars, namelijk 44 procent. Vooral havisten hebben moeite met kiezen. bron : het AD
'Bij jou doen we zo vaak spelletjes,' zegt mijn leerling Souhalia, 'Moeten we niet eens écht leren?' Souhalia is erg ambitieus en wil journaallezeres worden. Ik wenk haar en fluister op samenzweerderige toon: ’Kun je een geheimpje bewaren?’ 'Eh…misschien,' zegt ze. Ze gelooft gelukkig niet zomaar alles wat haar meester zegt! Een goeie eigenschap voor een journalist in de dop. 'Ik zal je iets verklappen,' 'Ik heb stiekem heel veel lessen in die spelletjes verstopt,' zeg ik. Op die manier leer je zonder dat je het doorhebt.’ 'Ja, ja, dat zal wel,' zegt Souhalia wantrouwig en trekt haar linker wenkbrauw op. 'Ik heb er zelfs een opleiding voor gevolg,' verklap ik haar. 'Dat heet ludodidactiek!' 'Ludowattes?' 'Ludodidactiek is een les waarbij je het doel probeert te behalen door er een spel van te maken of het in een verhaal te verpakken. 'En dat werkt?' 'Kijk maar naar dit filmpje daarin vertelt professor Erik Scherder hoe belangrijk spelen is. Ze gelooft er waarschijnlijk niks van als ik haar vertel dat er nog veel meer deskundigen zijn, die hetzelfde zeggen. 1. Betere cognitieve prestaties Studenten die vaker spelen scoren hoger op cognitieve prestaties. Door spel ontwikkelt de frontaal-schors zich, dat deel van de hersenen is belangrijk voor plannen en aandacht, maar ook voor het aanpassen van gedrag. In spel zitten ook veel intellectuele componenten. Professor Erik Scherder: 'Er is een relatie is tussen geheugen, cognitieve functies en bewegen. Men denkt: liever een uurtje meer rekenen en uur gym minder. Maar door te bewegen ga je beter rekenen! Als je luier wordt, wordt je dus ook dommer!’ 2. Spelen zorgt voor positieve emoties. Iedereen vindt spelen leuk want bij spelen komen geluksstofjes vrij die je helpen te ontspannen, stress tegen gaat en je pijngrens verhoogt. Door te spelen ontwikkel je doorzettingsvermogen en leer je met angst en boosheid om te gaan. 3. Je leert socialer gedrag en aanpassingsvermogen Via spel kunnen kinderen oplossingen zoeken voor conflicten en leren en oefenen hoe ze zich sociaal moeten gedragen. Kinderen die op jongere leeftijd niet kunnen spelen krijgen later grote problemen en vertonen onaangepast gedrag en agressief gedrag. 4. Door te spelen ontwikkel je je motoriek. 5. Actief spelen vergroot de motivatie Ieder kind op de wereld is gek op spelen en kan dat van nature. Door je lessen spelenderwijs aan te bieden leren ze dus met veel plezier. 'Door actief te spelen en te bewegen stimuleer je de frontale lob in de hersenen, het gebied dat belangrijk is voor initiatief en van motivatie.' 6. Leren door te spelen houd je langer vol Leerlingen die in de klas nog geen 5 minuten stil kunnen zitten, wiebelig zijn en veel aandacht vragen, houden het actieve leren door ervaren, spelen, ontdekken met gemak 1,5 uur vol. Om ervoor te zorgen dat mensen voldoende spelen komt er een gelukshormoon vrij waardoor je het wilt blijven spelen. Maar we kunnen toch niet de hele dag spelen?
'Nee, natuurlijk niet. Het moet wel leuk blijven! Je hoeft niet de hele dag te spelen, het gaat om de balans! Michel Linthorst Simpel! Combineer meerdere doelen in één les. Doel 1: rekenen De leerlingen beheersen de tafel van 4 en 5 Doel 2: sociaal emotionele ontwikkeling De leerlingen vormen een harmonieuze groep Zo ziet de les eruit. Schrijf net zoveel sommen op het bord als het aantal leerlingen in je klas. Differentieer in moeilijkheidsgraad. 'Jullie gaan met de groep een record vestigen. Schrijf zo snel mogelijk de antwoorden op en probeer met elkaar jullie record te breken. Maar!! Ik maak het jullie heel moeilijk! Suzanne jij krijgt als eerste het krijtje (of digi-pen). Je loopt naar het bord en schrijft het antwoord van één som op. Je mag zelf kiezen welke. Dan loop je rustig terug en geeft het krijtje aan buurman Tim. Die vult ook een antwoord in. Enzovoort. Totdat iedereen geweest is. Dan mogen jullie nog verbeteren. De tijd stopt als alle antwoorden goed zijn. Jullie mogen niet overleggen. Rustig lopen, anders is de poging ongeldig! Begrepen? Suzanne hier is je krijtje, de tijd gaat … nu in.’ Alle kinderen houden van records en spelletjes, iedereen doet fanatiek mee Opvallend is dat de kinderen die er goed in zijn de moeilijke sommen kiezen. De makkelijke sommen blijven over voor de kinderen die er wat meer moeite mee hebben. Het spel is intens Zeker als ik de spanning opvoer. 'Nog 35 seconden om het record te verbreken!' Het spel duurt maar een paar minuten, maar iedereen maakt voortdurend alle sommen in zijn hoofd. Ze controleren de antwoorden. Denken vooruit zodat ze een goed antwoord paraat hebben als ze aan de beurt zijn. 'Nog 15 seconden en nog 2 sommen te gaan,' zeg ik op Jack van Gelder-achtige toon. 'Nog 8 seconden. Klaar? En stop. Jullie hebben je record gebroken met 3 seconden! Michel Linthorst Ps. Andere doelen die behaalt door je leerlingen spelenderwijs en ervaringsgericht te laten leren:
In de 20 jaar als leraar en ben ik vele inspirerende collega's tegengekomen van wie ik de kunst probeerde af te kijken. Maar ook buiten het onderwijs ben ik op zoek gegaan naar inspirerende 'leraren' die iets zouden kunnen toevoegen aan de ontwikkeling van leraren en leerlingen. Inspirerende leraren zijn gelukkig en gedreven in hun werk. Ze zijn authentiek daarmee een voorbeeld voor de mensen om hen heen. Ze zetten hun leerlingen altijd centraal en gaan slim en creatief om met het lesprogramma, regels en het onderwijssysteem. Vanuit een sterke verbinding en interactie weten ze hun leerlingen in beweging te krijgen en boven zichzelf uit te laten stijgen. Ze helpen hun leerlingen te ontdekken wat hun drijfveren en talenten zijn. Ze hebben de tools om de meest voorkomende uitdagingen aan te pakken en een harmonieuze groep te creëren. Ze behalen hoge resultaten. Ze weten hun veerkracht en energie op peil te houden en soepel om te gaan met druk. Ze stellen vriendelijk maar duidelijk hun grenzen en zijn niet alleen loyaal aan de school maar ook aan zichzelf. Ze dragen vanuit hun eigen bevlogenheid kennis over en laten de leerlingen ook leren door te ervaren, te doen en ontdekken.
Je leerlingen kunnen je haarfijn 'lezen.' Met speels gemak zien ze of authentiek bent of doet alsof. Of je een les met volle overtuiging geeft of dat je een les geeft omdat het nou eenmaal op het programma staat. Hoe goed je het ook probeert, als jij het niet echt meent, verraadt jouw non-verbale communicatie je onherroepelijk. En dat geldt niet alleen voor leraren natuurlijk. Je ziet ze dagelijks op de tv, die politici met een dubbele agenda. Of verkopers die gebakken lucht verkopen als zoete broodjes. Je prikt je er zo doorheen. En je leerlingen zijn er meesters in. Hoe dat werkt? Je leerlingen kijken naar je gezichtsexpressie. Wat straal je uit? Heb je rustige ogen? Of kijk je bozig? Zoek je contact? Of dwaal je af en zit je met je gedachten bij je afspraakje van vanavond? Hoe klinkt je stem? Vol enthousiasme? Monotoon? Praat je hard of zacht? Hou sta je erbij? Beweeg je bevlogen door de klas? Of zit je als een plumpudding achter je bureau? Volgens mij kun je nog beter eerlijk zijn en zeggen: ’ik vind deze les ook oersaai, maar het moet nou eenmaal,’ dan te doen alsof je geïnspireerd bent. Daar trappen ze echt niet in. Mooi niet! Er is nog wel een andere optie: probeer vanuit je eigen inspiratie of talent de les een beetje op te kalefateren.
Toen ik nog maar net meester was, ontdekte ik dat sommige lessen stroever verliepen dan andere. Bij geschiedenis had ik veel moeite om mijn leerlingen erbij te houden, terwijl mijn tekenlessen, muziek en drama altijd heel soepel verliepen. Ik vermoedde dat het te maken had met mijn eigen inspiratie en dat mijn leerlingen mijn non-verbale signalen opvingen. Die geschiedenislessen waren voor niemand leuk. Dus verzon ik met mijn collega een plan: ‘We hebben onze opa’s uitgenodigd en gaan ze nu van het station halen,’ zeiden we tegen onze leerlingen. Als een razende trokken we onze opa-kleren aan, plakten een nep-snor op en liepen krom gebogen met een wandelstok weer de klas in. 'Waar zijn onze kleinzoons?' vroegen we. 'Die zijn net weg om jullie op te halen,’ riepen de kinderen in koor. Waarna de opa’s de les alvast zonder ‘hun kleinzonen' begonnen. Het was een feest, voor de kinderen en voor ons. Lessen die ik me 20 jaar later nog met gemak voor de geest kan halen. Ook de verkeerslessen vond ik oersaai. Maar ik vermoed dat Tom van Drunen mijn verkeersles 2.0 nooit meer zal vergeten. Niet zo gek, want Tom was het 'slachtoffer’ van de ervaringsgerichte les. In de klas had ik een verkeerskruispunt gemaakt van de tafeltjes. ‘Tom, jij steekt straks het drukke kruispunt over!’ Tom keek naar links, stak over, en zag de vrachtwagen van rechts (gespeeld door mij) volledig over het hoofd. Tom en de 'vrachtwagen' kwamen ‘ernstig’ in botsing! Met de nodige kabaal vielen Tom en ik (gecontroleerd) op de grond. Eerst schrok hij zich rot om het vervolgens bijna in zijn broek te doen van het lachen. Net als de rest van de klas. 'Zullen we het nog een keer proberen Tom?' Jaren later, (Tom moest toen al achter in de 20 zijn), kwam ik zijn moeder weer eens tegen. Ze vertelde met een lachend gezicht dat Tom deze les nooit vergeten was. Michel Linthorst Een immer terugkerende vraag tijdens de training is: 'Wie maakte echt het verschil voor jou?' De deelnemers lopen in gedachten verzonken door de zaal. Na een paar minuten vraag ik ze om hun bevindingen in tweetallen te bespreken. De gesprekken zijn intens, het altijd een moment waarop de deelnemers dichter naar elkaar groeien omdat ze echt voor elkaar open staan. Na een minuut of tien vraag ik,' 'Wie wil zijn verhaal delen?' 'Meester Mark gaf me het gevoel dat ik er echt toe deed.' 'Mijn moeder die altijd vertrouwen in me bleef houden, terwijl ik onuitstaanbaar was.' 'Mijn man, omdat hij de enige is die weet hoe ik echt in elkaar zit, en toch van me houdt' 'Juffrouw van de Valk omdat ze zo goed luisterde.' 'Mijn voetbaltrainer, die precies de juiste snaar wist te raken.' Dromen-versnellers noem ik ze. En het zijn altijd dezelfde soort dingen die ze doen. Ze:
Eigenlijk niks bijzonders, zou je zeggen. En toch maakt het bij de meeste deelnemers diepe indruk om erover te praten en te vertellen. Wat is dat toch, vraag ik me af, wat ze doen? En waarom zegt nooit iemand: 'Juf van der Valk omdat ze me de tafel van 5 heeft geleerd.' 'Meester Piet omdat hij zo goed aardrijkskunde gaf.' Dat is toch ook belangrijk? Ik vermoed dat de echte verschillen worden gemaakt op het menselijke vlak. Als ik meer wil weten over wie die dromen-versnellers zijn dan komen er bijna altijd dezelfde kenmerken uit.
Het zijn vaak mensen die inspireren omdat ze zelf gelukkig en gedreven zijn. Ze durven zichzelf te zijn en toch anders. Ze volgen hun eigen dromen, denkbeelden en idealen en laten zich niet door regeltjes leiden of beperken door systemen maar zetten de leerlingen centraal. Ze zijn authentiek en daarmee een voorbeeld voor andere mensen om hetzelfde te doen om boven zichzelf uit te stijgen. 'Zullen we verder gaan,' zeg ik tegen de cursisten. Loop maar weer door de zaal en denk even na over de volgende vraag: 'Voor wie was jij een dromen-versneller?’ Michel Linthorst Meest gelezen blogs Op 12 oktober geef ik een introductie training voor iedereen die nieuwsgierig is naar de duurzame totaal-aanpak van 7 Life Skills. Aan de hand van een praktijkverhaal illustreer ik de eerste stap. Erik is 19, zit op het speciaal onderwijs en is er helemaal klaar mee! Hij is lusteloos, gaat steeds vaker verveeld gedrag vertonen, komt te laat, let niet op in de les en geeft bijna iedere dag zijn irritante klasgenoot een klap voor zijn kanis. Hij vertoont problemen die je als leraar vast zal herkennen.
Ik geloof niet dat je problemen in het onderwijs oplost door je slechts op één onderdeel te richten. Simpel weg eisen: 'Erik, ik wil dat je je concentreert' of 'Erik doe eens wat beter je best,' dat helpt in de meeste gevallen niet. Dat zullen de meeste leraren beamen. Je zult naar het geheel moeten kijken: welke factoren spelen een rol? Wat zijn de oorzaken van zijn gedrag? Daarom ga ik met Erik aan de slag. Als eerste stap help ik hem zijn drijfveren en dromen te ontdekken. 'Ik wil van school,' zegt Erik. 'Wat ga je doen als je van school af bent?' vraag ik. Hij trekt zijn schouders op. Erik is een boom van een vent. Zijn motivatie: nul. En daar gaat hij letterlijk onder gebukt. 'Stel je voor dat je morgen kan gaan werken en alles is mogelijk,' vraag ik. 'Ja, ik weet wel iets,' zegt hij na lang aarzelen,'maar dat kan toch niet,' 'Stel je voor dat alles kan, zonder beperkingen. Je kan alles en je bent er nog goed in ook. Wat zou je dan doen?' 'Dan zou ik heftruck chauffeur willen worden, net als mijn oom. Maar dat kan niet, want dan moet je een opleiding hebben voor gevaarlijke stoffen enzo. En dat haal ik nooit.' Nog diezelfde dag overleg ik met de stagebegeleiders. 'Hij zou mee kunnen doen met de cursus op het praktijkonderwijs,' zegt mijn collega. Maar het zal pittig voor hem worden. 'Maar de enige manier om er echt achter te komen is door hem de kans te geven. En in hem te geloven!' Een paar weken later volgt Erik als gastleerling op de praktijkschool zijn eerste les van de cursus. Hij kan helemaal niet opschieten met zijn 'tijdelijke' klasgenoten, maar dat zet hij gewoon opzij. Hij heeft een kans gekregen en pakt die met zijn grote handen beet. Vanaf dat moment leert hij als een bezetene, onvermoeibaar. Hij wil zelfs in de pauzes niet naar buiten,’ dan kan ik lekker rustig werken.’ Ook thuis zit hij uren achter zijn computer te oefenen. Erik heeft eindelijk weer een doel. Erik is een stuk vrolijker, net als zijn 'irritante' klasgenoot want die krijgt geen klappen meer. Ook voor de leerkracht is zijn gedrag een verademing. Na 2 maanden is de cursus voorbij en wacht hij gespannen op de uitslag. Erik haalt in één keer zijn certificaat! En of hij nou heftruckchauffeur wordt of niet. Hij overstijgt zichzelf, omdat hij zijn innerlijke drijfveren heeft gevonden. Zijn zelfvertrouwen krijgt een enorme boost en hij kan weer lachen. De eerste stap: 1. Help je leerlingen te onderzoeken wat hun talenten en dromen zijn. Koppel waar mogelijk hun doelen en drijfveren aan het lesprogramma. Hierdoor krijgen ze meer voldoening en motivatie om te leren. De andere 4 stappen zal ik in volgende blogs behandelen maar een korte omschrijving vind je op de homepage van 7 Life Skills
Natuurlijk los je niet alle problemen op korte termijn op. Ook voor Eric niet. Ik geloof niet in sprookjes Soms is het al heel mooi als je de problemen enigszins kunt verminderen. Maar je hebt niet alles zelf in de hand.
Met deze totaal-aanpak help je een leerling als Eric om sterker te worden en zijn kansen kunt vergroten. Je kunt jouw leerlingen helpen om beter voorbereid te zijn op hun toekomst door de benodigde vaardigheden en eigenschappen te versterken. Het allerbelangrijkste: help je leerlingen te ontdekken:
Pas dan is een aanpak duurzaam. Michel Linthorst download de brochure over de training |
Werkboek:
|