Gastvrijheid, een halfvol glas en kruiken - Mart in Sudan - verslag 3

Sudan 30-01-2014

De laatste 'koele' ( 22 graden ) ochtendwandeling door Khartoum voordat de zon genadeloos doorbreekt en zijn dagelijkse terreur uitoefent op onze licht-geteisterde huid.

Overal in de wijk staan grote aarden kruiken, 2 of 3 bij elkaar, op een stellage onder een boom of afdakje. De poreuze aarden potten 'zweten' in de oplopende warmte en door het verdampen van dit vocht aan de buitenkant koelt het water binnenin enkele graden af. Er hangt altijd een beker of een conservenblikje aan een touwtje bij zodat iedere voorbijganger kan genieten van het relatief koele water. De dichtstbijzijnde bewoner neemt de taak op zich de kruiken regelmatig bij te vullen.

Naast de kruiken hangen vaak plastic zakjes met brood en andere etensresten die door iedereen vrij gebruikt mogen worden voor het voeren van hun kippen of ezel.

'Als zwerver zou ik het hier nog wel kunnen redden ….' 


is opeens een gedachte die door mij heen schiet en Allah mag weten waar zo'n ongevraagde gedachte vandaan komt: onbewuste schaamte over onze rijke levensstijl?

Ik wandel rustig verder en probeer de gedachte te ontlopen.

Ik passeer een zaak waar ze lampen en electriciteitsmateriaal verkopen en tot mijn verbazing zie ik in de etalage een aantal gloed-nieuwe zonnepanelen schitteren. De eersten die ik zie in dit zonovergoten land. Op het uithangbord voor de winkel staat ergens in het midden: 'Star Energy'.

Een gerenommeerd westers reclamebureau zou moeite hebben deze promotie-leuze te overtreffen.

Ik slenter verder en hou de rijzende zon oogluikend in de gaten.

Iets verderop zit een Sudanees voor een tafeltje met 5 piepkleine  kopjes.Het tafelblad blijkt een oude ronde spiegel waar aan de rand nog kleine stukjes glas te zien zijn die de crash hebben overleefd.De man ziet mij, ik knik, en meteen wenkt hij mij en wijst op een mini-kopje op zijn tafel alsof hij al op mij gerekend had.Ik denk niet na en neem spontaan plaats op een oude stoel naast hem waarvan de zitting zo schuin voorover staat dat ik mijn voeten schrap moet zetten om niet af te glijden.Hij schenkt meteen koffie in en met lepel-gebaren vraagt hij hoeveel suiker en gember ik wil.Niet teveel, want zoveel kan er volgens mij in zo'n klein kopje niet bij.Behalve 'yes and no' en 'thank you' kent hij geen Engels.Maar hij lijkt daar totaal niet mee te zitten en het houdt het gesprek simpel en ongecompliceerd.Hij wenkt een buurman die aan de overkant van de straat bezig is.

Tot mijn verbazing haalt hij van binnen nog zo'n zelfde stoffige stoel met aflopende 'lanceer'-zitting.

Maar ook de buurman zet zit moeiteloos schrap achter zijn bakje straffe koffie.Ze starten een geanimeerd gesprek over bouwwerkzaamheden, valt af te lezen aan hun gebaren en ik geniet in gedwongen stilte van hun levendige discussie bij inmiddels al weer mijn 2de bakje koffie.

Voor mijn 3de gratis bakje ( daar kan zelfs AH in Nederland niet tegenop ) neem ik dankbaar afscheid want ik wil het niet te gek maken.

De gastvrijheid is ontroerend vanzelfsprekend. 


Het doet me terugdenken aan zo'n terloopse ervaring de dag tevoren op de lokale markt van Khartoum.

We liepen een zaakje met potten en pannen binnen op zoek naar een bepaalde koffiekan.
Achterin zat de winkelier met  twee anderen te eten en hij stak zijn hand op.
Ik begreep het niet meteen en dacht dat ik ongelegen kwam maar mijn nicht zei meteen dat hij mij uitnodigde om mee te eten.Ik was overrompeld want dat had ik in lange tijd niet meer meegemaakt, noch bij C&A, noch bij V&D.Wellicht te verklaren door de crisis.

Iets verderop spreidde een vrouw een matje van 1 bij 1 meter uit. Ze zette een potje op een houdertje met wat houtskooltjes, toverde een rijtje theekopjes te voorschijn en nam vervolgens zelf plaats op de overblijvende ruimte op het matje. 


De theewinkel was open.

Heel even gingen mijn gedachten naar de gemiddelde prijs van een vierkante meter winkelruimte in Den Haag, maar ik vervolgde snel en gedachtenloos mijn weg door de ontwakende wijk.

In een, laat ik zeggen soort garage, waar wij in Nederland onze nieuwe auto absoluut niet in zouden durven zetten,stond een man te strijken in de vroege ochtend, en zeker niet de plooien uit zijn leven.Ik zag hoge stapels hemden en broeken en begreep dat ik hier een Sudanese ZZP'er aan het werk zag. Hoe stoffig en vuil het land ook is, hier zag je een mooie uiting van 'proud en priority' 

Even had ik de neiging te vragen naar zijn 'business-plan' maar gelukkig liet mijn Arabisch mij op dat moment in de steek.

Een man stond vol overgave zijn bedrijfskapitaal te wassen en te poetsen: zijn tuk-tuk.

Sommige van dezevoertuigen hebben aan een of meer van hun wielen vervaarlijk glimmende metalen driehoeken zitten als wielverbreders. Soms 1 of 2 maar soms ook wel 4 of 5 dik, afhankelijk van de dikte van hun portemonnee neem ik aan.Het deed me denken aan de film Spartacus waarbij dergelijke uitsteeksels aan de wielen van de race-karren bedoeld waren om de ander uit te schakelen door hem 'in de wielen' te rijden.

Hier had het een wat meer vredelievend karakter en kon het meer gezien worden als een trots laten zien dat je meetelt als kleine zelfstandige vervoerder.

Rondlopend viel me opnieuw op hoeveel gebouwen er in de stad staan die half af zijn, karkassen die  wachten op 'aankleding'. 

Maar ook op de al bewoonde huizen staan vaak op het platte dak pilaren van beton met aan de bovenkant uitstekende betonijzer-draden, wachten op de volgende verdieping.Mijn eerste reacties toen we aankwamen in Khartoum waren: wat on-af, half werk.

Eind deze week kan ik er wat anders naar kijken: de mensen hebben er vertrouwen in dat ze in de toekomst, als het geld er is, verder kunnen bouwen. 

Het halfvolle glas?

Maar de waarheid gebied ook te zeggen: het land is bij lange na nog niet 'af'' en in handen van het volk. De toekomst is op veel punten nog ver, maar...er  zijn mensen die met geloof en vertrouwen hoopvolle dingen in gang zetten!

Het was een bijzondere,welkome maar pittige ervaring om twee weken in Sudan te zijn geweest en …...we waren een goed en  hecht team, zowel in de trainingen als in alle activiteiten daarom heen.

Mart

De blog automatisch ontvangen?

---